Door Henk Kras
Het einde van het jaar is traditioneel het moment om vooruit te blikken op het komende jaar. Wat gaat 2023 ons financieel brengen? Nog meer politieke en economische ellende? De Apocalyps? Of dan toch op z’n minst een stevige recessie? In dit blog richten we onze stoïcijnse blik op wat er komen gaat en wat dat betekent voor uw geld. Spoiler: dat is verrassend geruststellend.
De wereld lijkt momenteel chaotischer dan ooit. Oorlog in Oekraïne; enorme inflatie; gedoe met gas en de gasprijzen; de recessie die nu toch echt schijnt te beginnen, alhoewel anderen weer zeggen dat we een traag herstel kunnen verwachten; een nakend zorginfarct; klimaatverandering en natuurrampen; populisten die her en der aan de macht komen en ga zo maar door. Het is niet zo vreemd dat op dit moment een nogal apocalyptisch wereldbeeld dominant is. Het lijkt wel alsof iedereen alleen maar een gitzwarte toekomst kan zien. Maar bij Stoic zien we dat anders.
Dat komt door onze inspiratiebron: de eeuwenoude Griekse stoïcijnse filosofie.
Deze filosofie stelt dat de mens zich vrij moet maken van emoties om gelukkig te worden. Emoties worden door het stoïcisme niet ontkend, maar de stoïcijn kiest ervoor om zich er simpelweg niet meer door te laten leiden, waardoor men met een grote sereniteit door het leven kan gaan. Men staat in feite boven de gebeurtenissen.
Als we met deze stoïcijnse blik om ons heen kijken, dan moeten we constateren dat we met z’n allen door de chaos van dit moment collectief worden overspoeld door onze emoties. De feiten vertellen ons dat de wereld inderdaad in een enorme overgangsfase is beland, maar we weten ook dat de emoties van het moment de zaak altijd nog eens extra zwart kleuren: in het moment zelf lijkt het net alsof de put waar we in zitten niet dieper kan zijn dan dat -ie is. Denk maar aan een wortelkanaalbehandeling bij de tandarts: terwijl u daar op de stoel ligt, is uw leven een hel waar geen einde aan lijkt te komen; 30 minuten later staat u weer buiten en dan ziet de wereld er al weer heel anders uit.
Deze emoties worden mede veroorzaakt doordat we niet goed in staat zijn om voorbij de horizon van dit moment te kijken. Iedereen vergeet dat we bijvoorbeeld in de jaren tachtig van de vorige eeuw op een andere manier net zo diep in de put zaten: de westerse economie veranderde van een productie-economie naar een diensteneconomie. Productie vertrok naar lagelonenlanden, met massa-ontslaggolven tot gevolg. Het leek wel alsof half Nederland werkloos thuis zat. “No Future” was het volkslied van de punks; grote steden werden bevolkt door heroïnejunks die het als zombies op uw fiets of autoradio hadden voorzien; binnensteden raakten door de verkrotting onbewoonbaar; de AEX ging maar één kant op en dat was omlaag en in 1989 schrapte Philips onder de naam ’Operatie Centurion’ wereldwijd maar liefst 40.000 banen! Ook toen was iedereen ervan overtuigd dat het absolute dieptepunt was bereikt, net zoals nu.
Maar toch hebben we met z’n allen uit dit diepe dal weten te klimmen.
En dat is in de geschiedenis op talloze andere momenten precies zo gebeurd. Hoe uitzichtloos een situatie ook mag ‘voelen’, de historische feiten vertellen ons dat de mens met al zijn tekortkomingen ook ongelofelijk veerkrachtig is. Dat is geen mening, dat is een feit. Denk maar aan hoe moedig de Oekraïners zich op dit moment tonen. Die menselijke veerkracht zorgt ervoor dat er uiteindelijk, op de langere termijn, altijd weer herstel optreedt, op wat voor manier dan ook. Alles gaat voorbij. Ook dit.
En wat de stoïcijnse filosofie ons daarbij ook leert, is dat zaken waar men toch geen invloed op heeft beter genegeerd kunnen worden. Steek uw energie in zaken die u wél kunt beïnvloeden. En dat geld ook voor uw vermogen. Onze klanten zijn logischerwijs op dit moment ontzettend aan het twijfelen over hoe ze hun geld moeten beleggen. Ons advies: de wereld is momenteel inderdaad een totale chaos en collectieve emoties laten de beurskoersen alle kanten op stuiteren. Maar wees bewust van het feit dat u daar geen enkele invloed op hebt en ook niet zult krijgen: u bent immers niet in staat om de toekomst te voorspellen. Dat kan niemand. Gelukkig kunt u wel vertrouwen op het feit dat alles uiteindelijk voorbij gaat, waardoor de wereldeconomie op de lange termijn altijd groeit.
Zo toont de geschiedenis ons dat een recessie of beurskrach nagenoeg altijd na 10 jaar is hersteld.
Al het geld dat u langer dan die tien jaar kunt missen kunt u dus met relatief veel vertrouwen beleggen in aandelen. Maar dan wel in alle aandelen wereldwijd, omdat niemand kan voorspellen welke aandelen het goed gaan doen en welke niet. En vervolgens wacht u in alle kalmte gewoon rustig af.
Anders gezegd: zie uw beleggingen als uw spaarrekening:
U kijkt toch ook niet elke dag op uw spaarrekening om te controleren of het geld er nog wel staat? Net zo min heeft het zin om de schommelingen op de beurs en daarmee de stijging en daling van uw beleggingen van dag tot dag te volgen. Sterker nog: dat werkt averechts, want we weten allemaal door welke emoties u wordt overspoeld als u ziet dat de waarde tijdens een crash met bijvoorbeeld 20% is gedaald. Terwijl gewoon stoïcijns blijven zitten uiteindelijk het beste is voor uw vermogen.
Maar stel nu, dat het onwaarschijnlijke toch waarheid wordt; stel dat in de toekomst blijkt dat dit moment in de tijd de start is geweest van een 100 jaar durende periode van (economische) krimp; dan nog doet u er verstandig aan om uw geld in alle aandelen wereldwijd onder te brengen. Hoe dat precies zit hebben we eerder toegelicht in dit blogartikel met de titel: ‘Wat te doen als de economische groei stopt?’
Hopelijk lukt het u ook om het komende jaar een beetje afstand te nemen tot uw emoties. We kunnen er met z’n allen niet zoveel aan doen dat we emoties ervaren, maar we kunnen wel de keuze maken ons er minder door te laten leiden. Dat leidt tot betere beslissingen, zeker als het op beleggen aankomt. Het team van Stoic wenst u dan ook vooral veel kalmte en sereniteit toe voor 2023. Alles gaat voorbij.
